Ένας μπάρμπας, από αυτούς που φωτογραφίζουν οι τουρίστες ή γίνονται καρτ ποστάλ, στην προβλήτα ενός κυκλαδίτικου νησιού, εκεί όπου είναι στοιβαγμένοι χιλιάδες τουρίστες υπό καύσωνα, πουλάει λουκούμια και δίνει δώρο ένα μικρό μπουκάλι παγωμένο νερό. Μαζί του και ο γαϊδουράκος που κουβαλούσε τα νερά. Κάποιος γλωσσομαθής Έλληνας ακούει την τιμή του λουκουμιού στα αγγλικά, εκατό ευρώ το ένα, και ρωτάει αν μπορεί να πουλήσει λουκούμια με τέτοια τιμή. «Είναι για τους τουρίστες», είπε, «και ένα να πουλήσω την ημέρα φτάνει, δεν πάμε για πολλά».
Ο φίλος που μου είπε την ιστορία ισχυρίζεται πως υπήρξε αυτόπτης μάρτυς και μάλιστα μου είπε και το όνομα του νησιού, το όνομα του μπάρμπα, αλλά και το όνομα του γαϊδάρου. Επειδή δεν μπόρεσα να διασταυρώσω την πληροφορία και για να αποφύγω την αλληλογραφία με το δήμαρχο, όπως έγινε παλιότερα με την Κω – στα τουριστικά μέρη η όποια κριτική παρατήρηση εκλαμβάνεται ως δυσφήμηση του νησιού, που υπηρετεί σκοτεινούς σκοπούς – προτιμώ να αφηγηθώ το συμβάν σαν ιστορία και όχι ως καταγγελία.
Εξάλλου οι τρέχουσες τιμές που μπορεί να σου τύχουν, σε πραγματικά ασήμαντα μαγαζιά, μπορεί και να είναι δέκα ευρώ το ποτό ή τάλιρο ένας καπουτσίνο. Η τουριστική Ελλάδα αγωνίζεται για να πλουτίσει εδώ και τώρα. Με ένα μήνα δουλειά, άντε δύο, όχι μονάχα θέλει να ζήσει τους υπόλοιπους έντεκα, αλλά θέλει να πιάσει την καλή. Και δεν είναι λίγοι αυτοί που τα κατάφεραν. Όλοι μας έχουμε την εμπειρία «του καλού παιδιού» που είχε μια ψευτοπαράγκα, σ’ ένα υπέροχο μέρος, όπου ο πατέρας ψάρευε, η μάνα μαγείρευε και η αδελφή στη λάντζα. Εμείς κατασκηνώναμε και είχαμε πρόσβαση στο φτωχό σε νερό, αυτοσχέδιο ντους, μ’ αντάλλαγμα να τρώμε μονίμως εκεί. Την επόμενη χρονιά έκανε τα πρώτα υποτυπώδη δωμάτια και το αυτοκίνητο αντικατέστησε το τρακτέρ. Την τρίτη χρονιά πήρε ένα δάνειο, αναβάθμισε το μαγαζί και τα δωμάτια, τα φρέσκα ψάρια γίνηκαν κατεψυγμένα, όπως και ο μουσακάς, που ερχόταν από την Αθήνα, το αυτοκινητάκι ήταν πια τέσσερα επί τέσσερα κι η βαρκούλα έγινε φουσκωτό με βαριά μηχανή. Όταν πια τηλεφωνάς να κλείσεις δωμάτιο, δεν σε θυμάται και σε περίπτωση που θα σε θυμηθεί, όταν σου δίνει δωμάτιο, σου κάνει τη χάρη. (Είναι κλεισμένα, αλλά για σένα…)
Είναι εδώ και κάποια χρόνια που ο Αύγουστος, το κατ’ εξοχήν καλοκαίρι, γίνεται κόλαση στα τουριστικά μέρη. Οι ντόπιοι που δεν έχουν τουριστικές επιχειρήσεις ή περιμένουν να περάσει αυτή η τουριστική κατοχή ή φεύγουν. Για ποιο λόγο να υποβάλεις εθελοντικά τον εαυτό σου σε μια ταλαιπωρία που θα σου στοιχίσει πανάκριβα και το μόνο που θα έχεις αποκομίσει από τις διακοπές σου θα είναι φριχτές ιστορίες αισχροκέρδειας; Γι’ αυτό και πολλοί έχουν καθιερώσει ταξίδια στο εξωτερικό, που αν δεν στοιχίζουν φτηνότερα, τουλάχιστον δεν είναι κατά πολύ ακριβότερα από την οποιαδήποτε κατοικημένη βραχονησίδα που έγινε τουριστική.
Φέτος κανένα τουριστικό μέρος δεν είχε πληρότητα και οι κρατήσεις ήταν μειωμένες κατά 15%. Δόθηκαν πολλές εξηγήσεις γι’ αυτό και βρέθηκαν διάφορες αιτίες. Από τον ιό κοξάκι μέχρι τη 17Ν. Κανένας αρμόδιος δεν σκέφτηκε πως αρχίζουμε να πληρώνουμε αυτή τη μορφή τουριστικής ανάπτυξης που είχε ημερομηνία λήξης. Το ίδιο τερατώδες ξενοδοχείο υπάρχει και στην Τουρκία στη μισή τιμή. Και ο μέσος τουρίστας δεν κοιτάζει χώρα, ούτως ή άλλως δεν βγαίνει από το ξενοδοχείο του, κοιτάζει τιμή και θερμοκρασία θαλάσσης. Και αυτό νοικιάζει για μια εβδομάδα. Αυτό που θα μπορούσε να κάνει βιώσιμο τον τουρισμό θα ήταν μια άλλη αντίληψη ήπιας ανάπτυξης με σεβασμό στο περιβάλλον και στην υψηλή ποιότητα των υπηρεσιών που θα είχαν ένα καθαρό ελληνικό χρώμα, όπως αυτό θα έβγαινε από τις παραδόσεις και τον πολιτισμό αυτού του τόπου. Και αυτό χάθηκε σχεδόν οριστικά και θα συνεχίσουμε έτσι μέχρι την πλήρη καταστροφή. Η χαριστική βολή θα είναι η Ολυμπιάδα των δωματίων. Θα γεμίσουν μια φορά, θα ξαναγεμίσουν;
Και για να μη φανεί πως είμαστε υπερβολικοί, ας δούμε τι γράφει για μας ο καλύτερος τουριστικός οδηγός του κόσμου, ο Lonely Planet: «Θα είμαστε πολύ ευτυχείς αν δεν είχαμε ποτέ ξανά την ευκαιρία στη ζωή μας να ξαναζήσουμε στην Ελλάδα: τα σκουπίδια της, την ατμοσφαιρική μόλυνση, τη δαιμονική οδήγηση, τους επιθετικούς εστιάτορες, την καταστροφή του περιβάλλοντος από την άναρχη δόμηση, την εξαφάνιση κάθε είδους παραδοσιακής ζωής και κάθε άνδρας, γυναίκα, παιδί θέλει να τα πιάσει γρήγορα από τους τουρίστες». Και αν αυτά τα γράφει ο πιο έγκυρος οδηγός, δεν χρειαζόμαστε άλλο καθρέφτη για το τι προσφέρουμε.
Πηγή: Εφημερίδα Ελευθεροτυπία, 19/8/2002
alalum 