Το βλέπουμε ξανά και ξανά, όταν δίνουμε χρήματα σε ανθρώπους για να τα ξοδέψουν για άλλους ανθρώπους αντί για τον εαυτό τους. Φυσικά, αυτοί είναι φοιτητές στον Καναδά, όχι ο πιο αντιπροσωπευτικός πληθυσμός του κόσμου. Είναι επίσης αρκετά εύποροι και ευκατάστατοι. Θέλαμε να δούμε αν αυτό ισχύει παντού στον κόσμο ή μόνο σε εύπορες χώρες. Έτσι πήγαμε στην Ουγκάντα και κάναμε ένα παρόμοιο πείραμα. Φανταστείτε λοιπόν, αντί για ανθρώπους στον Καναδά είπαμε «Αναφέρετε την τελευταία φορά που ξοδέψατε χρήματα για τον εαυτό σας ή άλλους. Περιγράψτε τη. Πόσο ευτυχισμένους σας έκανε;» Ή στην Ουγκάντα «Αναφέρετε την τελευταία φορά που ξοδέψατε χρήματα για τον εαυτό σας ή άλλους και περιγράψτε την.» Και μετά τους ρωτήσαμε πόσο ευτυχισμένοι είναι ξανά. Και αυτό που παρατηρούμε είναι καταπληκτικό επειδή υπάρχουν ανθρώπινα καθολικά με το τι κάνουμε με τα χρήματα και μετά πραγματικές πολιτισμικές διαφορές για το τι κάνουμε επίσης. Έτσι για παράδειγμα, κάποιος από την Ουγκάντα λέει αυτό. Είπε: «Πήρα τηλέφωνο ένα κορίτσι με το οποίο ήθελα να κάνω έρωτα.» Βασικά βγήκαν ραντεβού και είπε στο τέλος ότι δεν την «κατάφερε» μέχρι τώρα. Εδώ είναι κάποιος από τον Καναδά. Παρόμοιο πράγμα. «Έβγαλα το κορίτσι μου για δείπνο. Πήγαμε σινεμά, φύγαμε νωρίς και μετά πήγαμε στο δωμάτιό της για… » μόνο τούρτα – απλά ένα κομμάτι τούρτα. Ανθρώπινο καθολικό – ξοδεύουμε χρήματα σε άλλους ανθρώπους είμαστε καλοί μαζί τους. Ίσως έχουμε κάτι κατά νου, ίσως όχι. Αλλά μετά βλέπουμε τεράστιες διαφορές. Κοιτάξτε αυτούς τους δύο. Αυτή είναι μια γυναίκα από τον Καναδά. Λέμε: «Αναφέρετε μια στιγμή όπου ξοδεύετε χρήματα για κάποιον άλλο.» Είπε: «Αγόρασα ένα δώρο για τη μαμά μου. Πήγα μέχρι το εμπορικό με το αμάξι μου, αγόρασα ένα δώρο και το έδωσα στη μαμά μου.» Κάτι πραγματικά ωραίο. Είναι καλό να παίρνουμε δώρα από ανθρώπους που γνωρίζουμε. Συγκρίνετε αυτό με αυτή τη γυναίκα από την Ουγκάντα. «Περπατούσα και συνάντησα μια παλιά φίλη της οποίας ο γιος ήταν άρρωστος με μαλάρια. Δεν είχαν χρήματα, πήγαν σε μια κλινική και της έδωσα αυτά τα χρήματα.» Δεν είναι 10.000 δολάρια, είναι το τοπικό νόμισμα. Πρόκειται για πολύ λίγα χρήματα στην ουσία. Αλλά τρομερά διαφορετικά κίνητρα. Αυτή είναι μια πραγματική ιατρική ανάγκη, κυριολεκτικά μια δωρεά που έσωσε μια ζωή. Παραπάνω, είναι κάτι του τύπου «Αγόρασα ένα δώρο για τη μητέρα μου». Αυτό που βλέπουμε πάλι, ωστόσο, είναι ότι ο συγκεκριμένος τρόπος με τον οποίο ξοδεύουμε χρήματα για άλλους ανθρώπους δεν είναι τόσο σημαντικός όσο το γεγονός ότι τα ξοδεύουμε για άλλους ανθρώπους προκειμένου να κάνουμε τον εαυτό μας χαρούμενο, το οποίο είναι πραγματικά πολύ σημαντικό. Επομένως δε χρειάζεται να κάνουμε συναρπαστικά πράγματα με τα χρήματά μας για να γίνουμε ευτυχισμένοι. Μπορείτε να κάνετε μικρά, ασήμαντα πράγματα και πάλι να απολαμβάνετε τα οφέλη αυτού που κάνατε. Αυτές είναι μόνο δύο χώρες. Θέλαμε να πάμε παραπέρα και να κοιτάξουμε σε κάθε χώρα στον κόσμο αν μπορούσαμε για να δούμε ποια είναι η σχέση μεταξύ χρήματος και ευτυχίας. Πήραμε δεδομένα από τον Οργανισμό Γκάλοπ, τον οποίο γνωρίζετε από όλες τις πολιτικές δημοσκοπήσεις που γίνονται τώρα τελευταία. Ρωτάνε: «Δωρίσατε χρήματα σε φιλανθρωπίες πρόσφατα;» και τους ρωτάνε: «Πόσο ευτυχισμένοι είσαστε με τη ζωή σας γενικά;» Και μπορούμε να δούμε ποια είναι η σχέση μεταξύ των δύο αυτών πραγμάτων. Συσχετίζονται θετικά; Δίνοντας χρήματα γινόμαστε ευτυχισμένοι. Ή συσχετίζονται αρνητικά; Σε αυτό το χάρτη, το πράσινο σημαίνει ότι συσχετίζονται θετικά και το κόκκινο σημαίνει ότι συσχετίζονται αρνητικά. Και μπορείτε να δείτε ότι ο κόσμος είναι απίστευτα πράσινος. Έτσι σε όλες σχεδόν τις χώρες του κόσμου όπου έχουμε αυτά τα δεδομένα, οι άνθρωποι που δίνουν χρήματα σε φιλανθρωπίες είναι πιο ευτυχισμένοι από αυτούς που δε δίνουν χρήματα σε φιλανθρωπίες. Ξέρω ότι κοιτάζετε εκείνη την κόκκινη χώρα στη μέση. Θα ήμουν κόπανος να μη σας πω τι είναι, αλλά στην ουσία είναι η Κεντρική Αφρικανική Δημοκρατία. Μπορείτε να επινοήσετε ιστορίες. Ίσως είναι διαφορετικά εκεί για τον έναν ή τον άλλο λόγο. Ακριβώς κάτω από εκεί, δεξιά είναι η Ρουάντα, η οποία είναι εκπληκτικά πράσινη. Επομένως, σχεδόν οπουδήποτε και να κοιτάξουμε βλέπουμε ότι δίνοντας χρήματα γινόμαστε πιο ευτυχισμένοι από ότι αν τα κρατάμε για τον εαυτό μας. Τι γίνεται με την επαγγελματική μας ζωή, όπου ξοδεύουμε όλον τον υπόλοιπο χρόνο μας όταν δεν είμαστε με τους ανθρώπους που γνωρίζουμε. Αποφασίσαμε να φιλτράρουμε μερικές εταιρείες και να κάνουμε ένα παρόμοιο πράγμα. Αυτές είναι οι ομάδες πωλήσεων στο Βέλγιο. Εργάζονται σε ομάδες; βγαίνουν έξω και πουλάνε σε γιατρούς και προσπαθούν να τους πείσουν να αγοράσουν φάρμακα. Επομένως μπορούμε να δούμε πόσο καλά πουλάνε πράγματα όντας μέλη μιας ομάδας. Σε μερικές ομάδες δίνουμε στα μέλη της ομάδας μερικά χρήματα για τον εαυτό τους και λέμε: «Ξοδέψτε τα όπως θέλετε για τον εαυτό σας,» ακριβώς όπως κάναμε και με τους φοιτητές στον Καναδά. Αλλά σε άλλες ομάδες λέμε «Ορίστε 15 ευρώ. Ξοδέψτε τα για έναν από τους συνεργάτες σας αυτή την εβδομάδα. Αγοράστε τους κάτι σα δώρο και δώστε τους το. Και μετά μπορούμε να δούμε, τώρα έχουμε δύο ομάδες που ξοδεύουν για τον εαυτό τους και έχουμε και αυτές τις ομάδες με τη θετική κοινωνική συμπεριφορά στις οποίες δίνουμε χρήματα για να κάνουμε την ομάδα λίγο καλύτερη. Ο λόγος που έχω μια γελοία πινιάτα εδώ είναι ότι μια από τις ομάδες συγκέντρωσε τα χρήματά της και αγόρασε μια πινιάτα, και μαζεύτηκαν όλοι και έσπασαν την πινιάτα και έπεσαν όλα τα γλυκά. Ένα πολύ χαζό, ασήμαντο πράγμα, αλλά σκεφτείτε τη διαφορά σε μια ομάδα που δεν το έκανε καθόλου που πήρε 15 ευρώ, τα έβαλε στην τσέπη της, ίσως αγόρασε κι έναν καφέ ή ομάδες που είχαν αυτή την εμπειρία θετικής κοινωνικής συμπεριφοράς, όπου όλοι δεσμεύονται να αγοράσουν κάτι και να κάνουν μια ομαδική δραστηριότητα. Βλέπουμε ότι, στην πραγματικότητα, οι ομάδες που έχουν θετική κοινωνική συμπεριφορά, πουλάνε περισσότερα πράγματα από τις ομάδας που κράτησαν τα χρήματα μόνο για τον εαυτό τους. Και ένας τρόπος να το σκεφτούμε είναι ότι για κάθε 15 ευρώ που δίνουμε στους ανθρώπους για τον εαυτό τους, τα βάζουν στην τσέπη τους, δεν κάνουν κάτι διαφορετικό από αυτό που έκαναν πριν. Δεν βγάζουμε χρήματα από αυτό. Στη ουσία χάνουμε χρήματα επειδή δεν έχουν κίνητρο για να αποδώσουν καλύτερα. Αλλά όταν τους δίνουμε 15 ευρώ για να ξοδέψουν για τους συναδέλφους, αποδίδουν πολύ καλύτερα στις ομάδες τους, που στην ουσία έχουμε μια τεράστια νίκη επενδύοντας αυτά τα χρήματα. Και συνειδητοποιώ ότι ίσως σκέφτεστε από μέσα σας, όλα αυτά είναι καλά αλλά υπάρχει ένα γενικό πλαίσιο που είναι πάρα πολύ σημαντικό για τη δημόσια πολιτική και δε μπορώ να φανταστώ πως θα λειτουργούσε εκεί. Και βασικά αν αυτός δε μου δείξει ότι λειτουργεί εκεί, δεν πιστεύω λέξη από όσα είπε. Και σκέφτομαι ότι το μόνο που σκέφτεστε είναι οι ομάδες ντότζμπολ. (Γέλια) Δεχτήκαμε πολλές επικρίσεις αν δε μπορείτε να το δείξετε με τις ομάδες ντότζμπολ, είναι όλο ηλίθιο. Έτσι πήγαμε και βρήκαμε αυτές τις ομάδες ντότζμπολ και τις φιλτράραμε. Και κάναμε ακριβώς το ίδιο πράγμα με πριν. Σε μερικές ομάδες, δώσαμε χρήματα σε μέλη τους και τα ξόδεψαν για τον εαυτό τους. Σε άλλες ομάδες δώσαμε χρήματα για να τα ξοδέψουν στους συμπαίκτες τους στο ντότζμπολ. Οι ομάδες που ξόδεψαν τα χρήματα για τον εαυτό τους έχουν ακριβώς τα ίδια ποσοστά νίκης με πριν. Οι ομάδες που πήραν χρήματα για να τα ξοδέψουν ο ένας για τον άλλο, έγιναν διαφορετικές ομάδες και, στην πραγματικότητα, κυριαρχούν στην κατηγορία τους από τη στιγμή που το έκαναν. Μέσα από όλα αυτά τα διαφορετικά πλαίσια – προσωπική ζωή, επαγγελματική ζωή, ακόμα και ανόητα πράγματα, όπως ενδοπανεπιστημιακά αθλήματα βλέπουμε ότι το να ξοδεύουμε για άλλους ανθρώπους έχει μεγαλύτερη ανταπόδοση για εμάς από το να ξοδεύουμε για τον εαυτό μας. Και έτσι θα πω απλά, πιστεύω ότι αν νομίζετε ότι τα χρήματα δε μπορούν να αγοράσουν την ευτυχία τότε δεν τα ξοδεύετε σωστά. Το θέμα δεν είναι ότι θα πρέπει να αγοράσετε αυτό το προϊόν αντί για το άλλο προϊόν και έτσι θα γίνετε πιο ευτυχισμένοι. Είναι ότι στην ουσία θα πρέπει να σταματήσετε να σκέφτεστε ποιο προϊόν να αγοράσετε για τον εαυτό σας αντί για αυτό, να προσπαθήσετε να δώσετε κάτι σε άλλους ανθρώπους. Και ευτυχώς έχουμε μια ευκαιρία για εσάς. Το DonorsChoose.org είναι μια μη κερδοσκοπική οργάνωση κυρίως για δασκάλους δημόσιων σχολείων σε σχολεία με χαμηλό εισόδημα. Δημοσιεύουν έργα, και λένε: «Θέλω να διδάξω το Χακλμπέρι Φιν στην τάξη μου και δεν έχουμε βιβλία,» ή «Θέλω ένα μικροσκόπιο για να διδάξω στους μαθητές μου φυσική και δεν έχουμε μικροσκόπιο.» Εσείς κι εγώ μπορούμε να πάμε και να τους το αγοράσουμε. Ο δάσκαλος σας γράφει ένα ευχαριστήριο σημείωμα. Τα παιδιά σας γράφουν ένα ευχαριστήριο σημείωμα. Μερικές φορές σας στέλνουν φωτογραφίες τους όπου χρησιμοποιούν το μικροσκόπιο. Είναι καταπληκτικό. Πηγαίνετε στην ιστοσελίδα και μπείτε στη διαδικασία να σκεφτείτε, ξανά, λιγότερο για το «Πώς μπορώ να ξοδέψω χρήματα για τον εαυτό μου;» και περισσότερο για το πως «Έχω 5 δολάρια ή 15 δολάρια τι μπορώ να κάνω για να βοηθήσω άλλους ανθρώπους;» Επειδή στο τέλος όταν το κάνετε αυτό, θα ανακαλύψετε ότι θα βοηθήσετε πολύ περισσότερο τον εαυτό σας. Σας ευχαριστώ. (Χειροκροτήματα)
alalum 